Helft Belgen wil verloning deels zelf kiezen met cafetariaplan

Een op drie ervaart financiële stress: in top 3 prioriteiten van het loonbeleid van werkgevers

12 november 2024

Het effect van de automatische loonindexering laat zich voelen: Belgische werknemers geven het meest aan dat hun werkgever de inflatie vorig jaar voldoende heeft gecompenseerd. Toch ervaart nog een op drie werkende Belgen financiële stress. Meer dan de helft van de Belgische werknemers heeft interesse in een cafetariaplan, omdat ze graag zelf een of meerdere voordelen kiezen. Deze trends zien we terugkeren in de top vijf uitdagingen voor Belgische werkgevers op vlak van verloning: financiële stress vermijden bij werknemers vormt een topprioriteit, terwijl werkgevers zelf onder druk staan van gestegen loonkosten en ook de toepassing van de wet op de loontransparantie moeten voorbereiden tegen 2026. Interne billijkheid en meer flexibele verloning vervolledigen de top vijf prioriteiten van Belgische werkgevers. Dat blijkt uit de jaarlijkse bevraging van SD Worx bij 5.118 Europese werkgevers en 18.000 werknemers in 18 Europese landen, waaronder 1.000 werkende Belgen.

Effect van automatische loonindexering voelbaar

Belgische werknemers geven het meest van alle Europese werknemers aan dat hun werkgever de inflatie vorig jaar voldoende heeft gecompenseerd (bv. door loonindexering, bonussen, extra voordelen, ...). Belgische werkgevers dienen immers de automatische loonindexering van hun paritair comité toe te passen.

Toch zegt een op drie werkende Belgen nog financiële stress te kennen. In veel Europese landen liggen de scores hoger, zoals in Frankrijk, Finland, Kroatië, Ierland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Servië, en Zweden. In Nederland en Denemarken kennen de werknemers het minst financiële stress.

Belgische werknemers vragende partij voor flexibele verloning

Belgen zijn ook erg geïnteresseerd in het personaliseren van een deel van hun verloning, net als werknemers in Roemenië, Ierland en Italië. In Finland, Noorwegen en Oostenrijk bestaat er de minste interesse. Werknemers willen voordelen die aansluiten op hun unieke behoeften en levensstijlen, wat hun productiviteit stimuleert. In België wil meer dan de helft (51%) wel graag de samenstelling van zijn loonpakket zelf bepalen. Zover zijn we nog niet. Bij SD Worx gaat het om 100.000 werknemers. In België zijn de meest gekozen voordelen in een cafetariaplan[1]:

Terugbetaling individueel pensioensparen (20%)
Aankoop extra vakantiedagen blijven meest populair met een op vijf werknemers die ervoor kiest (19%).
Multimedia zit in de lift: het succes van multimedia neemt toe: dit kan 16% bekoren. De helft daarvan kiest voor een upgrade van een smartphone; een kwart voor een extra laptop
En 5. Auto en fiets op dezelfde hoogte met 13% of een op acht medewerkers met een cafetariaplan.

Top vijf uitdagingen voor Belgische werkgevers qua verloning

Loontransparantie vormt de grootste uitdaging op het gebied van verloning voor Belgische werkgevers: dit komt bij een derde (34%) van de Belgische bedrijven in hun top vijf. De urgentie wordt aangedreven door Europese wetgeving, die tegen 2026 in België van kracht wordt. Een op vijf (19%) van de werkgevers verhoogt actief de loontransparantie, terwijl een derde (29%) hiertoe plannen heeft. Momenteel heeft 53% van de Belgische werkgevers hieromtrent nog geen concrete verbeteringen op de agenda staan. Mogelijk geven zij voorrang aan een van de andere prioriteiten:
Bijna een op drie Belgische werkgevers (30%) ziet uitdagingen in het bevorderen van het financiële welzijn van hun werknemers en het verminderen van financiële stress. Belgische werknemers geven het meest van alle Europese werknemers aan dat hun werkgever de inflatie vorig jaar voldoende heeft gecompenseerd (bv. loonindexering, bonussen, extra voordelen, ...). Daarnaast geven Belgische werknemers aan dat extra voordelen zoals ziekteverzekering, pensioenregeling (42%), naast variabele salarisverhoging (29%), en een vaste salarisverhoging (21%), de meest voorkomende initiatieven zijn om tegemoet te komen aan financiële stress, al is dit niet evident. Immers:
Niet alleen de werknemers ervaren financiële stress, ook de werkgevers. De gestegen loonkosten zijn ook voor een op drie (29%) van de Belgische werkgevers een belangrijke uitdaging. Zo zag meer dan de helft (58%) van de Belgische werkgevers het afgelopen jaar zijn totale loonkosten toenemen. Dit is meer dan dat dit het geval is in onze buurlanden Frankrijk (43%) en Nederland (52%), maar ook over het kanaal in de UK (53%). Ook in Duitsland worstelen 59% van de werkgevers hiermee. België is het enige land waar een complete automatische loonindexering van kracht is.
Interne gelijkheid, waarbij werknemers gelijk loon ontvangen voor gelijkwaardig werk, vormt in België uitdaging nummer vier qua verloning. Vijf op de tien bevraagde bedrijven hebben geen concrete plannen om dit aan te pakken. Een kwart is er actief mee bezig en nog eens een kwart plant dit in de toekomst (26%). Belgen zitten in de kopgroep qua vertrouwen.
Flexibele verloning sluit de top vijf uitdagingen voor Belgische werkgevers af: een kwart (26%) van de Belgische werkgevers ziet het als een top uitdaging. Belgische werknemers zijn immers vragende partij en loonkosten staan onder druk. “Met een systeem van flexibele verloning krijgt de medewerker keuzevrijheid in het loonpakket zonder meerkost voor de werkgever. Bovendien verhoogt de transparantie: de medewerker kent de waarde van de voordelen waarop ze aanspraak maken. Een cafetariaplan is een oplossing voor werkgevers die iets extra willen bieden op maat van de werknemer, terwijl ze zelf ook onder financiële druk staan van de automatische loonindexering en gebonden zijn aan de loonnorm”, duidt Tine Vinck van SD Worx het spanningsveld.
De communicatie over het beloningsbeleid (24%) valt in België net buiten de top vijf. Een kwart van de Belgische werkgevers communiceert al actief over hun beloningsbeleid of rapporteert hierover. Ze doen dit voornamelijk door individuele gesprekken met werknemers te voeren over hun beloning (32%) of via de officiële interne communicatiekanalen (19%). Toch geeft 35% van de werkgevers aan (nog) geen specifieke communicatie over het beloningsbeleid te voeren.

Vier mijlpalen voor werkgevers voor een succesvol verloningsbeleid

“Voor een succesvolle verloningsaanpak zijn er vier belangrijke mijlpalen”, zegt Bruce Fecheyr-Lippens, Chief People Director bij SD Worx. “Begin met een strategisch loonbeleid. Uit ons onderzoek blijkt dat de helft van de Europese organisaties hier al aan werkt. België kan hier zeker nog stappen vooruitzetten. In de huidige competitieve markt is het cruciaal om de verloning af te stemmen op wat werknemers belangrijk vinden. Dit helpt niet alleen om talent aan te trekken, maar ook om het te behouden. Minstens de helft van de Belgische werknemers beschouwt salaris als het belangrijkste criterium om voor een organisatie te kiezen. Zorg daarnaast voor een goede balans tussen verloning en arbeidskosten. Een mix van financiële en niet-financiële voordelen verhoogt de tevredenheid en het welzijn van je medewerkers.”

“Daarnaast zijn gepersonaliseerde en flexibele voordelen ook essentieel, iets waar meer dan een kwart van de werkgevers momenteel mee worstelt. Werknemers willen voordelen die aansluiten op hun unieke behoeften en levensstijlen, wat hun productiviteit stimuleert. Toch kan minder dan een vijfde (18%) de samenstelling van zijn loonpakket zelf bepalen, terwijl in België meer dan de helft (51%) dit wel graag zou willen. Tot slot is loontransparantie cruciaal, bijvoorbeeld in het streven naar gelijkheid op de werkvloer. Volgens de EU Pay Transparancy Directive moeten bedrijven met meer dan 250 werknemers jaarlijks verslag uitbrengen over de loonkloof tussen mannen en vrouwen binnen hun organisatie. Voor kleinere bedrijven, met meer dan 150 werknemers, moet dit elke drie jaar. Begin daarom met open communicatie over je beloningsbeleid. Dit bouwt vertrouwen op en creëert een eerlijke, transparante werkplek waar medewerkers zich gewaardeerd voelen.”

Over de jaarlijkse internationale werknemer studie

SD Worx, de toonaangevende Europese HR-dienstverlener, helpt organisaties met hun HR en payroll. Om te weten wat echt belangrijk is voor werkgevers en werknemers, voert SD Worx regelmatig enquêtes uit. De analyse van de meest recente enquête, de 'Navigator Series', biedt organisaties een kompas om door de uitdagingen van HR en payroll te navigeren. De enquête werd in februari 2024 uitgevoerd in 18 Europese landen: Oostenrijk, België, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Ierland, Kroatië, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Servië, Slovenië, Spanje, het VK en Zweden. In totaal werden 18.000 werknemers ondervraagd. De resultaten zijn gewogen en garanderen een betrouwbare weergave van de arbeidsmarkt in elk land.

In België gaat het over 1000 werknemers. Voor België wegen we voor taal, leeftijd, geslacht, opleiding, bedrijfsgrootte en regio tewerkstelling. Voor België liggen de weging coëfficiënten bijna allemaal onder de 1,7.

Over de internationale werkgeversbevraging

Ook de werkgevers werden in februari 2024 bevraagd in 18 Europese landen: Oostenrijk, België, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Ierland, Kroatië, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Servië, Slovenië, Spanje, het VK en Zweden. In totaal werden 5.118 bedrijven ondervraagd, waaronder 300 Belgische werkgevers. De resultaten zijn gewogen voor bedrijfsgrootte en sector. De wegingen voor België zijn nergens hoger dan 1,21 en garanderen een betrouwbare weergave van de arbeidsmarkt.

Referenties:

[1] https://www.sdworx.be/nl-be/over-sd-worx/pers/2024-04-19-fiets-haalt-auto-eindelijk-dankzij-cafetariaplan